JONGE KLEUTERS
Net op het moment dat beer een reuzenhonger heeft, ziet hij voor een open raam een taart staan met bovenop een mooie kers. Jammer genoeg zit het raam hoog in het huis. Beer kan er niet bij. Gelukkig wil varken hem helpen door op zijn rug te klimmen. Dat lukt nog niet. Dan maar geprobeerd met hond erop, haas, kip en kikker. Als kikker op het punt staat te springen, neemt een meisje de taart weg en klapt het raam dicht. Een grote valpartij is het gevolg. En toch komt er een verrassend einde: de deur van het huis gaat open en een meisje roept: ‘Taart voor iedereen!’ Een stapelverhaal met sobere illustraties waarin de vogel op de elektriciteitsdraad steeds verder naar rechts opschuift en op de laatste pagina de kers van de taart te pakken krijgt. Ook de tekst is sober maar het gebruik van klanknabootsingen (van de dieren) zorgt voor een mooie opbouw.
Strasser, S. (2015). Mmm… taart! Hoorn: Hoogland & Van Klaveren.
Een heleboel muzikanten zijn onderweg naar het verjaardagsfeest van Otter. Bruine beer speelt op zijn dwarsfluit een regel uit ‘Happy Birthday to you’. Door een druk op de knop kun je dat regeltje muziek horen. Daarna volgen de volgende regels telkens om de beurt vertolkt door een ander dier: das (gitaar), vos (contrabas), streepjeskat (viool)en rendier (piano). Op de laatste illustratie over een dubbele pagina zie je dat de dieren op het feest gearriveerd zijn en veel plezier maken. En als klap op de vuurpijl is er op het verjaardagsfeest ook een taart met een kaars die gaat branden (via een drukknopje). Erg herkenbaar, grappig geïllustreerd en stevig muziekboek voor peuters.
Slater, N. (2018). Fijne verjaardag voor jou! Haarlem: Gottmer.
Het concept van dit ‘prentenboek van het jaar 2018’ is bijzonder eenvoudig. Terwijl een grote tijger ligt te slapen willen heel wat dieren voorbij de tijger geraken. Ssst! Stil zijn, want ze willen de tijger niet wakker maken! De jonge lezers worden uitgedaagd om ervoor te zorgen dat de tijger niet wakker wordt. Ze worden gevraagd een slaapliedje te zingen, de tijger te aaien, het boek te wiegen … Tegen het einde van het boek wordt de tijger ondanks alle inspanningen toch wakker. Gelukkig maar, want de dieren hebben net alles voor zijn verjaardagsfeestje klaargezet. Kleurrijk en expressief geïllustreerd door Britta Teckentrup en een dankbaar voorleesverhaal dankzij het uitgesproken interactieve karakter. Een veilige keuze dus van Stichting Lezen Nederland waar veel voorlezers en jonge kinderen talloze keren plezier aan zullen beleven. ‘Prentenboek van het jaar’ gaat in Nederland altijd gepaard met heel wat extra aandacht voor het boek en alles wat je ermee kan doen. Je vindt een bijhorend liedje, een interactieve app, voorleesfilmpjes en een reeks verwerkingsactiviteiten als je het prentenboek even googelt.
Teckentrup, B. (2017). Ssst! De tijger slaapt. Haarlem: Gottmer.
Fabian maakt zich klaar om samen met zijn moeder naar een groots feest te gaan. Het wonderlijke feest is helemaal zoals hij het zich had ingebeeld: taxi-olifanten, lollybomen, een gracht vol limonade en een taart zo groot als een plein. Dit prentenboek is een heerlijke ode aan het feest van de verbeelding met de kleurrijke, bladvullende illustraties van Törnqvist in de overtuigende hoofdrol.
Törnqvist, M. (2016). Fabians feest. Amsterdam: Querido.
De ‘Met opa…’-reeks van Stefan Boonen scoort ook met dit verhaal. Zoals in alle andere boeken uit de reeks, is opa een beetje dom en de kleinkinderen slim. Dit keer verkeert Opa in het ongewisse over de reden waarom oma ‘s morgens zo slecht gehumeurd vertrokken is. Zijn 7 kleinkinderen weten het wel. Zij komen aanzetten met een verjaardagscadeau voor oma. Dus beslissen ze samen om een feestje te organiseren tegen het moment dat oma thuiskomt. Twee kleinkinderen knippen slingers, een kleindochter zoekt op hoe ze taart moet bakken, nog een ander kleinkind zorgt voor een versierde tafel, … Wanneer ze oma horen aankomen, verstoppen ze zich waar ze maar kunnen. Oma treft een vreselijk rommelig huis aan, maar ze is blij met de versierde tafel, de slingers en de tafel. Zeker als al haar kleinkinderen tevoorschijn springen! De illustraties ondersteunen het verhaal en zorgen voor de gezellige sfeer die bij dit verhaal hoort vooral door het neerzetten van kleine details die het bekijken meer dan waard zijn.
Boonen, S. (2014). Met opa is het feest. Hasselt: Clavis.
Kikker, Eend, Bever, Mol, Mier en Eekhoorn komen elk met een cadeautje aandraven omdat Slak jarig is. Slak weet wel niet zo goed wat ze met al die vreemde cadeautjes aan moet tot ze ontdekt dat haar vrienden afgesproken hebben om haar liefste wens in vervulling te laten gaan: een supersnelle slak worden. Het prentenboek is herkenbaar geïllustreerd en laat peuters en kleuters ook een voor hen herkenbaar thema zien: verjaardag vieren, kaarsjes blazen, blij zijn met cadeautjes die je eigenlijk niet zo graag wil, … Als klap op de vuurpijl laat dit kleine verhaaltje zien hoe belangrijk vrienden wel zijn!
Rempt, F. (2011). Supervrienden. Een bijzondere wens. Haarlem: Gottmer.
OUDERE KLEUTERS
Dorus heeft het zoals alle kleuters lastig met wachten op. Zeker als dat wachten – meer bepaald op je verjaardag – nog 100 nachtjes duurt want zoveel nachten moet Dorus nog slapen. Ze vindt het echt vervelend want ze wil nu jarig zijn. Om haar af te leiden stelt haar mama voor dat ze een beetje gaat knippen. Dat is maar een woord voor Dorus: uit elke stof die ze tegenkomt knipt ze driehoekige lapjes; uit de jurk van mama, uit de vest van de politieman, uit de gordijnen, uit de beddensprei … Niet iedereen vindt dat even leuk maar Dorus mocht toch knippen!? Uiteindelijk wordt duidelijk wat Dorus van plan is: een heel, heel lange feestslinger maken. En zo krijgt Dorus toch nog een feest, weliswaar niet voor haar verjaardag. Leuk prentenboek over wachten op en over creatieve oplossingen die kleuters daarbij kunnen bedenken. Kleurrijke illustraties tegen een witte achtergrond.
Praagman, M. (2011). Nog 100 nachtjes slapen. Amsterdam: Leopold.
In verhalen kan alles. Dus is de kleine Maximiliaan alleen thuis en geeft hij een feestje voor zijn speelgoeddieren. Snel wordt duidelijk waarom Maximiliaan ook Modderman heet want alles wordt vies. Dus besluit Maximiliaan dat alles en iedereen in bad moet. De taart incluis. Dan komen zijn ouders thuis. En nog is het niet uit met de pret want bij het zien van de kliederboel die Maximiliaan gemaakt heeft, besluiten ze dat het volledige bad dan maar in bad moet! Joukje Akveld is niet aan haar proefstuk toe en slaagt erin met enkele woorden en eenvoudige zinnen de sfeer van de spetters en de viezigheid volledig op te roepen. Ze wordt daarbij geruggesteund door de pittige illustraties van Jan Jutte. Wat de lay-out betreft: de woorden staan overwegend in zwart behalve wanneer iemand onder de aandacht wordt gebracht bv. een speelgoedbeest dat in bad moet. Dan staat die naam of dat woord in kleur. Erg leuk boek vooral omwille van het onderwerp: vuil worden. Een onderwerp dat heel veel kleuters erg boeit en waaraan niet zoveel prentenboeken op een prettige manier gewijd zijn.
Akveld, J. (2021). Maximiliaan Modderman geeft een feestje. Tielt: Lannoo.
‘Waar is de taart’ en ‘Picknick met taart’ zijn twee heel leuke boeken van dezelfde auteur die met dit boek op deze verhalen verder borduurt. In dit woordeloze prentenboek merk je, naarmate je het vaker bekijkt, hoe verschillende verhaallijnen zich door elkaar weven. Er is de taart die nodig blijkt te zijn voor een feest maar waaraan telkens – heel concreet op elke dubbele pagina – opnieuw moet begonnen worden. Er is de dief van het halssnoer, het verdwenen feestkleed van Konijn en nog zoveel meer dingen die je op de 12 dubbele pagina’s kunt ontdekken. Kwaliteitsvolle boeken kunnen jonge kinderen zin doen krijgen in prentenboeken, verhalen en lezen. Dit woordenloze prentenboek is zo helder en figuratief zo open dat het zeker tot deze categorie behoort.
Tjong-Khing, T. (2010). Verjaardag met taart. Tienen: Lannoo.
Op een dag hangt op de ‘advertentieboom’ in het bos een uitnodiging: Eekhoorn nodigt iedereen uit omdat het een mooie dag was. De dieren vinden dat een wat vreemde reden. Uil overtuigt hen door te zeggen dat alles waar je blij van wordt, voldoende reden is voor een feestje. Oh… als het zo zit heeft elke bewoner van het bos wel wat te vieren: een nieuw huis, een andere job, opnieuw verliefd, … Dus bereidt elk dier een feestje voor en nodigt iedereen iedereen uit. Maar hoe kan er dan iemand komen? Gelukkig is er dan weer de wijze Uil. Grappig boek met behoorlijk wat tekst die vlot leest. Humoristische prenten die veel sfeer uitstralen en zich doorheen de expressie van de verschillende dierensnoeten goed laten lezen.
Schubert, I. & D. & Berndes, M. (2016). Alles is reden voor een feestje. Rijswijk: De Vier Windstreken.
Het prettige aan dit zoekboek is dat het start met een voorstelling van de verschillende personages in en rond de internationale Pinguïnfamilie. Hoofdpersonen zijn uiteraard: Pim, een knutselpinguïn die uitvinder of ontdekkingsreiziger wil worden. Daarnaast is er krokodil Paultje, de buurjongen en vriend van Pim en uiteraard Oma Pinguïn. Zij geeft een feest voor haar 90ste verjaardag, maar ze is haar feestkleed en groene kousen kwijt geraakt in de drukte. Dus moet er gezocht worden … De bladzijden staan bomvol. Er is een heleboel op te zien en te ontdekken en het zoeken vraagt wel wat concentratie. Dit boek kan zowel jongere als oudere kleuters bekoren door de hints die er gegeven worden, door de instinkers die er best wel inzitten en door de vele details.
Jeremies, C. & F. (2014). Het grote pinguïnfeest. Utrecht: De Fontein.
Filola wil als verjaardagscadeau een krokodil. Haar beide mama’s proberen haar te overtuigen van een ander cadeau, maar niets helpt. Dus stelen de mama’s in de nacht voor Filola’s verjaardag de zieligste krokodil uit de zoo. Een niet zo eenvoudige opdracht waarbij ze ook nog oog in oog komen te staan met een leeuw. Wanneer Filola de volgende morgen haar cadeau uitpakt, zit er niet alleen een krokodil in de doos maar ook een heleboel eieren. Zo heeft Filola meteen een traktatie voor de kinderen van haar klas. Grappig en vrolijk prentenboek met illustraties in heldere kleuren en een heel bijzondere stijl. Op de laatste pagina is het liedje ‘Krokodilletje’ met muzieknotatie opgenomen.
Hornsveld, I. (2013). Filola wil een krokodil. Utrecht: LaVita Publishing.
Vos en Haas zijn uitgenodigd op het verjaardagsfeest van Uil. Uil heeft koekjes voorzien, draagt een kroon en heeft een taart met kaarsjes. Die moeten blijven branden, vindt hij. Dat is niet naar de zin van Vos die een stuk taart wil. Dus blaast Vos de kaarsjes uit, maar dat maakt Uil boos. En Haas vindt er niks meer aan en snijdt boos de taart aan. Maar gelukkig komt alles nog goed en wordt het een vrolijk feest. De illustraties in dit boek voor kleuters zijn van de hand van Thé Tjong-Khing. Ze vormen een perfect evenwicht met de eenvoudige tekst die toch grappig is en prettige woordspelletjes bevat. Omdat dit prentenboek een groot formaat heeft, komen de illustraties vol details en gekke details perfect tot hun recht. Weer een boek dat jonge kinderen van boeken leert houden.
Vanden Heede, S. (2008). Vos en Haas en het feest van Uil. Tielt: Lannoo.
Eend Rosalie is jarig en veel te vroeg wakker. Haar vriend Meneer Maan probeert haar te overtuigen nog wat te slapen maar daarvoor vindt Rosalie jarig zijn veel te spannend. Wanneer Rosalie eindelijk uit bed mag en naar haar vrienden loopt, lijkt – tot grote frustratie van Rosalie – iedereen haar verjaardag vergeten te zijn. Tot het avond wordt … Mooi geïllustreerd prentenboek dat een verhaal tussen fantasie en realiteit in een mooie taal vertelt.
Minne, B. (2007). Rosalie is jarig. Wielsbeke: De Eenhoorn.
‘Er was eens…’, zo begint het verhaal over Opa Pettson en de ondeugende poes Findus. Maar die woorden zijn de enige gelijkenis met een klassiek sprookje. Want zoals altijd als Opa Pettson en zijn poes ermee gemoeid zijn, is ook Pannenkoekentaart een knotsgek verhaal waarin beiden spannende avonturen beleven. Zoals gewoonlijk is de start heel eenvoudig: Opa wil pannenkoeken bakken voor de verjaardag van Findus (3X per jaar!). Dat lukt niet, want het meel is op. De fiets – nodig om het meel te halen – heeft een lekke achterband. Het reparatiemateriaal zit in het timmerschuurtje maar de sleutel daarvan is op de bodem van de waterput gevallen. En ga zo maar door … Een heerlijk vrolijk en grappig verhaal met een leuk einde. Zowel het taalgebruik als de prenten bevatten veel pittige details. De ‘vintage’ illustraties zorgen voor de juiste sfeer. Dit boek en de hele reeks rond Opa Petsson en Findus kunnen stilaan tot de klassiekers onder de prentenboeken worden gerekend.
Nordqvist, S. (2005). Pannenkoekentaart. Leuven: Davidsfonds.
Koning Leeuw is jarig en de dieren willen voor hem iets lekkers klaarmaken. Vogelspin heeft een mooie taart gemaakt met bovenop een stukje vlees. Wanneer Vogelspin zijn rug even draait, is het stukje vlees verdwenen. Vogelspin moet en zal weten wie dat vlees gepikt heeft. Daarom gaat hij rondkijken in de bekken, muilen en snavels van andere dieren. Niets te vinden, alleen sporen van de eetgewoonten van die andere dieren zoals de gorilla, de slang, de vleermuis, … Maar uiteindelijk betrappen de dieren toch de dief! Leuk geïllustreerd en geschreven verhaal met een duidelijke opbouw, humoristische passages en een ietwat voorspelbaar maar feestelijk einde!
Verhelst, M. (2014). Feestmaal voor de koning. Rotterdam: Lemniscaat.
Een prentenboek waarin kevers een mislukt en de andere insecten een geslaagd feestje bouwen, vormt een mooie aanvulling op de vele informatieve prentenboeken die rond insecten bestaan. Twee kevers bakken een heleboel taarten met de bedoeling een feestje te geven. Wanneer ze daarmee klaar zijn, beginnen ze zich af te vragen wie ze zullen uitnodigen. Maar op alle insecten hebben ze iets aan te merken: te brutaal, te dikke poten, … en dus blijft er niemand over. Gelukkig laten de afgewezen insecten dat niet aan hun hart komen en bouwen die zelf een feestje met vlaggetjes, ballonnen en limonade. Prettig en mooi geïllustreerd verhaal.
Minne, B. (2005). Feest! Wielsbeke: De Eenhoorn.
‘De wolf komt echt niet’ is een heerlijk spannend verhaal waarbij een jong konijn dat ondergestopt wordt door zijn moeder, zich onrustig blijft afvragen of de (grote boze?) wolf die avond tot bij hen kan komen. Moeder konijn neemt – zoals van haar verwacht kan worden – een geruststellende houding aan. Het lijkt haar wel heel erg onwaarschijnlijk dat een wolf vanuit een ver bos vol jagers ongemerkt door de stad zou kunnen komen om vervolgens hun adres te vinden, de code van hun voordeur te kraken en de lift te nemen tot bij het appartement van het konijnengezin. Haar argumenten klinken erg overtuigend, ware het niet dat de lezer telkens op de rechterpagina kan zien hoe de wolf toch al die hindernissen weet te overwinnen en steeds dichterbij komt. Die kennisvoorsprong op de twee nietsvermoedende konijnen maakt de spanning bijna onhoudbaar tot op het moment dat de wolf effectief voor de deur van het gezin staat. De ontknoping die de lezer dan te wachten staat, zorgt voor ontlading én humor.
Dat dit prentenboek een bestseller is in Frankrijk kan ons niet verbazen. De combinatie van een spannend stapelverhaal met rollen en verwachtingen die worden omgekeerd maakt het verhaal gelaagd én toegankelijk. Daarbij zijn er nog de suggestieve illustraties in hoofdzakelijk blauwgrijs, bruin en roze die vooral uitblinken in de sprekende mimiek van de personages. Het betere werk dus!
Ouyessad, M. (2019). De wolf komt echt niet. Haarlem: Gottmer.
Harold Snipperpot heeft de meest norse en afstandelijke ouders die je je kan voorstellen: spelen, knuffelen, vrienden uitnodigen, feest vieren … het zijn allemaal zaken die het gezin totaal vreemd zijn. Hoewel ze alles lijken te hebben in hun prachtige huis, wil Harold niets liever dan een feestje met enkele vrienden voor zijn verjaardag. Zijn ouders kunnen hem dat zelf niet geven, maar schakelen de flamboyante Mr Ponzio in om hen te helpen. En die man kan werkelijk alles. Hij slaagt er op geheel eigen wijze in om voor Harold een verjaardagsfeest te organiseren dat alle verbeelding tart. Het lijkt wel of de hele dierentuin is uitgenodigd in het statige huis, een contrast dat inderdaad al snel rampzalig uitdraait. Gelukkig is Ponzio’s grootste talent om de meest desastreuze scenario’s toch om te buigen in één groot feest. Zo wordt Harolds verjaardag uiteindelijk een onvergetelijke dag die het gedrag van zijn ouders voor altijd zal veranderen.
Terwijl het verhaal iets sprookjesachtigs heeft met zijn stereotiepe personages, fantasierijke gebeurtenissen en positieve einde, zijn het de prachtige illustraties in bruin- en grijstinten van Beatrice Alemagna die voor het echte vuurwerk zorgen. Twee jaar lang zocht ze naar de ideale houdingen en gepaste expressies bij haar personages. Het nijlpaard in het bad, de stijve ouders op de sofa, de olifant in het kinderbed en de verklede apen: ze schitteren allemaal in hun rol. Net als in vorig werk van Alemagna krijgt ook Parijs een mooie rol toebedeeld, want het is uiteindelijk in ‘Jardin du Luxembourg’ dat Harolds ouders de liefde weer vinden en er een uitbundig verjaardagsfeest ontstaat. Terwijl we wachten op een Nederlandstalige uitgever om een vertaling op de boekenmarkt te brengen, maken we maar wat graag reclame voor de Engelse en Franse versie. Klik hier voor meer info.
Alemagna, B. (2019). Harold Snipperpot’s best disaster ever. New York: Harper Collins.
Alles wat ik mooi kan vinden 