Een echte aanrader voor de allerkleinsten om twee redenen. Enerzijds is de tekst zeer beknopt en eenvoudig, anderzijds schetsen de illustraties op een erg prettige manier hoe jonge kinderen – ganzen – vol ongeduld wachten met hun hele lichaam. Uiteindelijk komt de Ganzerik (Kerstman)!
Dunrea, O. (2008). Vrolijk kerstfeest, Ollie! Haarlem: Gottmer.
Noortje, hoofdfiguur in dit verhaal, ziet er ‘kerstig’ uit met de rendierdiadeem op haar hoofd. Zo getooid doet ze alle dingen die peuters en kinderen graag doen: kerstballen mee uitpakken, ophangen, slingers maken van gekleurd papier, zelf cadeautjes maken en verpakken. Dat er dan wel eens een kerstbal sneuvelt of een slinger mislukt, hoort er gewoon bij. Meer heeft dit verhaal dan ook niet om het lijf. Maar het is erg herkenbaar en daarom geschikt voor peuters en jonge kleuters.
Van der Heijden, A. (2016). Noortje viert Kerstmis. Hasselt/New York/Amsterdam: Clavis.
Pip, de kleine beer, kan haast niet wachten tot het Kerstmis is. Gelukkig hebben hij en zijn vader nog heel veel te doen vooraleer ze het kerstfeest kunnen vieren. Denk aan een boom uitzoeken, die versieren, … Grappige, kleurrijke illustraties – van paginagroot tot losse illustraties in de tekst – die tot de verbeelding spreken en eenvoudige tekst maken dit boek uitermate geschikt om te vertellen of voor te lezen. Het boek doet trouwens denken aan de boeken over Grote en Kleine Beer omwille van de winterse sfeer die het weet op te roepen. De illustrator slaagt er wonderwel in het verschil tussen donker buiten en warm licht binnen in kleuren weer te geven.
Sperring, M. (2015). Hoeveel nachtjes tot Kerstmis? Rijswijk: De Vier Windstreken.
Het is een koude kerstavond en het sneeuwt erg hard. Toch zijn Kleine Ezel en zijn mama met een zak vol cadeautjes onderweg naar Feestvarken om daar Kerstmis te vieren. Tijdens hun tocht sluiten steeds meer dieren met hun cadeautjes zich bij hen aan. Vreemd genoeg lijkt Feestvarken niet thuis te zijn wanneer ze bij hem aankomen. Iedereen vertrekt terug om Feestvarken te zoeken behalve Kleine Ezel die bij de kachel achterblijft. De warmte van de kachel doet de sneeuwman bij de deur smelten. Gelukkig, want zo komt het ondergesneeuwde Feestvarken terug te voorschijn en wordt het toch nog een heel gezellig kerstfeest. Prettig voorleesboek waarin tekst en illustraties naadloos op elkaar aansluiten. Niettegenstaande het feit dat de illustraties traditionele kerstelementen zoals de boom, de tafel, de versiering, gezellig samenzijn, … in de verf zetten, blijven ze verrassen. Zo kun je op elke bladzijde op zoek naar het trekezeltje van Kleine Ezel en hangen er in de kerstboom wonderlijke én herkenbare figuren. Het geploeter van de dieren in de sneeuw kan de perfecte inleiding zijn om eventueel later het christelijke kerstverhaal aan op te hangen waarin Maria en Jozef ook ploeterend onderweg zijn.
Kromhout, R. (2007). Kleine Ezel viert kerstfeest. Amsterdam: Leopold.
Kleine beer wacht ongeduldig op het kerstfeest. Gelukkig heeft hij samen met zijn opa nog heel veel voor te bereiden voor het zover is. Verhaal dat zeker voor jonge kleuters herkenbaar is.
Prater, J. (2003). Is het al Kerstmis? Houten: Van Holkema & Warendorf.
Wanneer de koning vraagt om voor zijn dochter van mooie rode stof een jurkje te maken als kerstcadeau, blijft er nog veel stof over. Genoeg om een heleboel onderdanen van de koning – mens en dier – iets roods te bezorgen tegen kerstochtend. Zo baadt alles en iedereen in kerstsfeer! (De tijdlijn in het boek klopt niet, maar dat is niet te zien op de warme illustraties – van de hand van de illustrator van Marnix Mol – en vermoedelijk merken de kleuters dat dan ook niet.)
Black, B. (2011). Echt iets voor Kerstmis. Haarlem: Gottmer.
Dit boek vormt de perfecte overgang tussen Kerstmis en winter omdat de hoofdfiguur in het boek een kerstboom versiert voor zijn vijf dieren en er ook vijf cadeautjes onder legt. Maar het meest bijzondere aan dit boek vormt de afwisseling tussen illustraties in stevige kleuren en plastic bladzijden waarop vooral de winter vorm krijgt doorheen zacht neerkomende sneeuwvlokken of als een sneeuwdeken dat de illustratie op de volgende bladzijde nog even verborgen houdt. Het boek helpt peuters en jonge kleuters bij tellen en benoemen.
Carle, E. (2010). Droomsneeuw. Haarlem: Gottmer.
Op een dag beslist Schaap dat hij niet langer in de weide wil blijven. Zij zegt niet te weten wat haar bezielt, maar ze wil weg. Ram, Os, Vogel en Kip zijn bezorgd, stellen duizend vragen maar slagen er niet in Schaap van haar plan af te brengen. Dus gaan ze met haar mee. Onderweg belanden ze op mooie plekjes maar Schaap wil nergens blijven. Op een dag onthult Schaap haar doel: een licht in de verte. Dat brengt het vijftal bij een grote stal waar een lammetje wordt geboren. En nog wil Schaap niet verder want ze verwacht bezoek… Geen kerstverhaal in de echte zin van het woord, maar een mooi verteld en in zachte pasteltinten geïllustreerd randverhaal dat vertelt – voor wie dat wil weten – waar de dieren in de kerststal vandaan kwamen.
Dieltiens, K. (2017). Hier gebeurt het. Wielsbeke: De Eenhoorn.
Aan de cover kan je meteen zien wat van ‘Ergens in de sneeuw’ een sfeervol kerstverhaal maakt. Een klein meisje staat aan de rand van een sneeuwwit bos, klaar om samen met een eland de natuur in te trekken. Het verhaal begint nochtans in het midden van de stad: terwijl we daar door de verlichte ramen gezellige kersttaferelen ontwaren, lezen we dat Sofies papa geen tijd heeft om samen met z’n dochter te vieren. Sofie pakt haar spullen en trekt zelf door de donkere stad tot ze een vriendelijke eland ontmoet die haar mee op sleeptouw neemt naar een prachtig dennenbos, een diepblauw meer en omliggende bergen. Illustratrice Linde Faas is naar Noorwegen verhuisd en dat heeft haar duidelijk geïnspireerd tot de prachtig winterse natuurtaferelen die zonder twijfel de schoonheid van het prentenboek uitmaken. Sofie ontmoet de dieren van het bos en samen besluiten ze op zoek te gaan naar versieringen voor een kleine boom midden in het bos. Dat eerder treurige boompje licht helemaal op dankzij de inspanningen van Sofie en de dieren. Het warme tafereel wordt – naar ons aanvoelen iets te zoet – afgewerkt met de onverwachte komst van de eerder ongeïnteresseerde vader van Sofie. Dat neemt niet weg dat dit groot uitgegeven prentenboek de eindejaarssfeer treffend in beeld brengt en de lezer zacht herinnert aan wat het betekent om samen het feest van het licht te vieren.
Faas, L. (2022). Ergens in de sneeuw. Rotterdam: Lemniscaat.
De oude huiskabouter Tomte Tummetot waakt het hele jaar door maar zeker ook tijdens de winter over een boerderij ergens in Scandinavië. Hij heeft er alle begrip voor dat dieren tijdens die lange winter vaak honger hebben, maar dat geeft bv. de vos nog niet het recht om kippen op te eten. Maar Tomte weet daar wel iets op: elke avond zetten de kinderen van de boerderij voor hun huiskabouter een bordje pap klaar. Dat bordje schotelt Tomte voor aan de vos. Via een sterke spanningsboog werkt Astrid Lindgren naar deze plot toe. De Illustrator Eva Eriksson sluit hierbij mooi aan: de manier waarop je de vos naar de boerderij toe ziet sluipen, verhoogt de spanning echt. Daarnaast slaagt ze er ook in de sfeer van ‘winter’ in Noord-Europa in beeld te brengen door fonkelende sterren, besneeuwde vlakten en bossen, en door de manier waarop ze Tomte zelf een gezicht geeft. Een oud verhaal tot nieuw leven gewekt.
Lindgren, A. (2018). Tomte en de vos. Zeist: Christofoor.
Het verhaal begint met dieren uit het bos die naar de lichtjes in de verderop gelegen stad staren. De vogels weten hen te vertellen dat het in dat stadje echt gezellig is wanneer de mensen het kerstfeest voorbereiden. Dat willen de dieren ook wel. Ze trekken er dan op uit om allerlei spullen en versierselen uit het stadje naar het bos te slepen en daarmee hun eigen kerstboom te versieren. Daarop willen de mensen weten wat er in het bos gebeurt en ze reppen zich er naar toe. Wanneer mens en dier samen Kerstmis vieren, is het feest compleet. Mooi geïllustreerd tekstloos prentenboek dat de vredesboodschap die bij Kerstmis hoort in de verf zet. De illustraties vertonen veel details wat het prettig kijken en ontdekken maakt. Dat het perspectief van die illustraties wisselt – soms kijk je mee met de vogels, een andere keer met kleine dieren uit het bos – maakt dit boek ook wel bijzonder.
De Cock, N. (2015). Kerstmis. Amsterdam: Moon.
Deze verzamelbundel bundelt een aantal verhalen en versjes van Annie M.G. Schmidt die de winter in het algemeen en de winterfeesten in het bijzonder behandelen. Leuke verhalen en verzen die de toets van de tijd (hebben) doorstaan. Het fijnste van dit prachtig uitgegeven boek – rood linnen band! – zijn de sprekende illustraties die o.a. door Charlotte Dematons – herinner je het tekstloze grootformaat boek ‘Sinterklaas’ – bij deze winterbundel gemaakt zijn. Uiteraard ontbreekt Fiep Westendorp ook niet en hebben ook Martijn van der Linden, Fleur van der Weel en Sylvia Weve voor illustraties gezorgd.
Schmidt, A. (2015). December. Winterse versjes en verhalen. Amsterdam: Querido.
Dit boek bundelt zes eerder uitgegeven prentenboeken in een feestelijk uitziende band. Het verhaal ‘Doe niet zo gek!’ is een prachtig geïllustreerd winterverhaal waarin een schildpad tijdens de winter uit haar winterslaap ontwaakt en kennismaakt met sneeuw. Verder bevat de bundel drie verhalen rond de Kerstman en twee verhalen rond een muizenfamilie die ook Kerstmis wil vieren.
Bedford, D. (e.a.). (2008). Het grote kerstverhalenboek. Een schat aan feestelijke verhalen. Utrecht: Veltman.
De kleine kerstman krijgt elk jaar opnieuw te horen dat hij niet mee mag naar de kinderen omdat hij te klein is. Hij is daar erg verdrietig over. Tot hij op kerstavond door het bos wandelt en de dieren hoort klagen dat ze nooit iets krijgen van de Kerstman … Prachtig geïllustreerd prentenboek in groot formaat. Heerlijk om voor te lezen – mooie spanningsboog – en prettig om in te kijken. Dit boek kreeg nog enkele
opvolgers van dezelfde auteur. Het zijn ‘De kleine kerstman gaat op reis’ , ‘De grote kleine kerstman’ en ‘De beste kerstman van de wereld’. Zij halen jammer genoeg niet het hoge niveau van het eerste boek.
Stohner, A. (2002). De kleine kerstman. Rotterdam: Lemniscaat.
Klik hier om de voorgelezen versie te bekijken.
Hoewel Pieter Konijn van de hand van Beatrix Potter in dit verhaal de hoofdrol speelt, is dit verhaal bedacht door Emma Thompson (de actrice). Zoals in elk doorsnee gezin is iedereen in de familie van Pieter Konijn druk bezig met de kerstvoorbereidingen. Ook Pieter moet helpen door boodschappen te doen. Onderweg ontmoet hij zijn neef Benjamin maar ook Willem Kalkoen. Die laatste wil niet op de kersttafel belanden en daarom besluiten Benjamin en Pieter om hem te helpen verstoppen. Dit leidt – uiteraard – tot humoristische situaties die uitnodigen tot commentaar van de toehoorders. Dat Imme Dros getekend heeft voor de Nederlandse vertaling doet het verhaal zeker en vast goed!
Thompson, E. (2013). Het Kerstverhaal van Pieter Konijn. Amsterdam: Ploegsma.
Zoals gewoonlijk is het tot de laatste minuut superdruk bij de familie Sloddervos en zijn kerstboom en kerstboodschappen vergeten. Daarom rest er op de markt enkel nog een klein, krom kerstboompje. De verkoper vindt het zelf zo zielig dat de familie het boompje gratis mag hebben en er nog kerstboomkaarsjes bij krijgt. Nadat het met zorg versierd is, ziet het kromme boompje er alleraardigst uit. En dan … valt de elektriciteit uit in de wijk. Enkel vanuit het huis van de familie Sloddervos straalt nog licht omdat er zoveel kaarsjes zijn. De mensen uit de buurt komen één na één binnengedruppeld en brengen lekker eten mee. Zo wordt het kerstfeest bij de familie Sloddervos het fijnste van de hele buurt!
http://www.schooltv.nl/video/fijn-kerstfeest-prentenboek-uit-koekeloere/ voor een filmpje van dit prentenboek.
Hofmans, J. & Fialkowksi, C. (2007). Fijn kerstfeest! Tilburg: Zwijsen.
Een kunstenaar tekent een mooie ster, en daarna ook nog een zon, een huis, mensen, dieren, bloemen tot er een wereld vol kleuren is. De regenboog vraagt om
de nacht, de nacht vraagt om een ster, en samen met de ster reist de kunstenaar langs de hemel. Mooi prentenboek in de typische Carle stijl.
Carle, E. (1994). Teken je een ster voor me? Bloemendaal: Gottmer.
In dit voelboek is de Kerstman is verkouden en vraagt Egeltje om voor hem in te springen. Egeltje gebruikt zijn rode kerstmuts om alle cadeautjes bij zich te houden in de slee. Maar dan haakt de kerstmuts vast aan een struik en heeft Egeltje dringend hulp nodig. Eenvoudig verhaal dat zich in de obligate sneeuw afspeelt, maar hoe zou de slee anders kunnen rijden? (In de reeks rond Egeltje verscheen ook het kartonboek ‘Vrolijk kerstfeest, Egeltje!’)
Butler, M.C. (2013). Egeltje viert Kerstmis. Utrecht: Veltman.
In dit verhaal is geen sprake van de traditionele Kerstman. Meer zelfs de rollen worden omgedraaid want de kerstman landt met een parachute en heeft geen enkel cadeautje bij zich. Die krijgt hij van Isabelle …
Vincent, G. (1995). De kleine kerstman. Brussel: Zirkoon.
⇒ LESSUGGESTIES ⇐
Kleuters maken zelf een cadeautje (tekening, knutselwerkje, …) voor een andere kleuter. Die laatste is aangeduid via geheime loting. Dat ‘geheime’ zorgt voor gezonde spanning in de klas. Zorg voor voldoende vindmateriaal, glitters, inpakpapier e.d. Het kerstfeestje is het moment om de cadeautjes aan elkaar te geven. Zorg voor een hapje en een drankje die je ook samen met de kleuters klaarmaakt.
Een muizenfamilie wil ook wel eens een mooi versierde kerstboom in het bos. Ze zoeken allerlei spulletjes bij elkaar, maar het resultaat valt tegen. Tot het begint te vriezen … Prachtig geïllustreerd prentenboek over een antropomorfe muizenfamilie. De muizen beleven best wel wat avonturen vooraleer ze een kerstboom hebben. (Wil je dit verhaal, raadpleeg de openbare bibliotheek, want het
boek is niet meer in de handel behalve tweedehands.)
Leeson, C. (2003). Omdat het Kerstmis was … Amsterdam: Zirkoon.
Het boompje – uiteraard een sparretje – is niet blij met zijn naalden. Het zou veel liever mooie groene of gouden blaadjes hebben of blaadjes van glas, maar er gebeuren rare dingen als zijn wens uitkomt …
Koopmans, L. (2008). Het boompje. Zeist: Christofoor.
Pippi bezorgt met haar gekke streken drie kinderen een avontuurlijk kerstfeest.
Lindgren, A. (2003). Pippi en de dansende kerstboom. Amsterdam: Ploegsma.
Klik hier om de voorgelezen versie te bekijken.
Tijdens haar kerstinkopen helpt Eva een oude man en een jongetje. Thuisgekomen ontdekt ze dat ze onderweg haar kerstboompje vergeten is. Snel loopt ze de weg terug maar de sneeuw heeft alles onherkenbaar gemaakt. Dan maar zonder kerstboom, of toch niet?
Unzner, C. (2009). Eva’s kerstboom. Rijswijk: De Vier Windstreken.
⇒ LESSUGGESTIES ⇐
Kleuters maken zelf kerstboomversiering:
– denk aan kerstballen in papier maché,
– slingers met of zonder glitters – mooi moment om slingers te maken met allerlei papiervouwtechnieken of met figuurtjes die aan elkaar hangen
– paddenstoelen, denappels, bessen uit gekleurd papier,
– lege minipakjes om in de boom te hangen,
– dierenfiguren op goud- of zilverpapier (prikken of knippen) ….
– werk ook met materialen uit het bos zoals sparappels, takken, mos … Geef kleur met veen- of hulstbessen. Veenbessen kan je bv. aan een ijzerdraad rijgen samen met kastanjes, pinda’s …. Die kerstboomslinger kan je achteraf als vogelvoer gebruiken.
– Bak samen met de kleuters kerstkoekjes om in de boom te hangen. Je kunt ze eventueel zelfs versieren met glazuur in verschillende kleuren. Die koekjes kun je tijdens het kerstfeestje dan opeten.
De kleine kerstboom is ongelukkig omdat niemand hem ziet staan, maar dan mag de kleine Steven een kerstboom uitzoeken. Verhaal met eenvoudige plot, erg geschikt om voor te lezen.
Rühmann, K. (2003). Een kerstboom voor Steven. Rijswijk: De Vier Windstreken.
Het dorp is volledig ondergesneeuwd en de kinderen wachten met ongeduld op de komst van de Kerstman. De Kerstman denkt diep na welke cadeautjes hij dit keer naar het dorp zal meenemen en besluit dat een oud lelijk ding dat hij toevallig
vindt, het allerbelangrijkste is. De Kerstman skiet tot bij het ingesneeuwd dorp en laat ongemerkt een grote zak op het dorpsplein achter. De mensen maken een pad naar die zak en ontdekken na heel veel dozen openen en papier afhalen een theepot.
Rond die theepot verenigt zich het hele dorp. Het lijkt wel of de Kerstman alle sneeuw heeft weggeblazen. Mooi opgebouwd verhaal dat zowel in de illustraties als in de tekst een spanningsboog weeft.
Lachner, D. (1995). Een kerstcadeau voor iedereen. Rijswijk: De Vier Windstreken.
Deze oude legende uit Lapland combineert het verhaal van de kerstman – de man die prachtige houten figuurtjes kon maken en op een winterse nacht een grote ster ontdekt en achterna reist – met het traditionele kerstverhaal.
Steven, J. & Moon, L. (1998). Het allereerste kerstgeschenk. Rotterdam: Lemniscaat.
Prentenboek gebaseerd op een Zweedse legende waarin aan het Kerstkind wonderlijke krachten worden toegeschreven.
Rothe, C. (1993). Kari’s kerstnacht. Baarn: Gooi en sticht.
Het kerstverhaal verteld vanuit het standpunt van de herbergier die Maria en Jozef aan een slaapplaats helpt en voor wie de eerste kerstnacht absoluut geen rustige nacht was. Humoristisch verhaal.
Allan, N. (1991). Geen stille nacht. Amsterdam: Zirkoon.
De auteur van deze bundel kerstverhalen is wereldberoemd geworden met zijn boeken over ‘De mooiste vis van de zee’. In deze bundel vertelt hij twee verhalen over de Kerstman, één verhaal dat een hervertelling is van het Bijbelse kerstverhaal
en één verhaal dat de waarden van dit Bijbelse kerstverhaal in de verf zet. Stuk voor stuk mooie verhalen in een prettige taal en erg sfeervol geïllustreerd.
Pfister, M. (2009). De kerstreis. Vier kerstverhalen van Marcus Pfister. Rijswijk: De Vier Windstreken.
Een prachtige kennismaking voor vijfjarigen met de schrijfster Astrid Lindgren. De verschillende figuren uit haar verhalen worden in deze bundel rond de winterfeesten gecentraliseerd.
Lindgren, A. (2012). Winterverhalen. Amsterdam: Ploegsma.
Deze bundel bevat verhalen, liedjes en recepten. de verhalen zijn van verschillende auteurs en ook erg verschillend van stijl. Denk aan Annie M.G Schmidt, Paul Biegel, Hans Stolp … In de bundel zijn drie grote thema’s terug te vinden m.n. de kerstboom, de kersttijd en het kerstkind. Zeker bruikbaar als voorleesboek in de kleuterklas. Jammer dat de illustraties zwart-wit zijn.
Verschueren, I. (2009). Midden in de winternacht. Zeist: Christofoor.
Voor wie houdt van heerlijk ouderwetse illustraties en ook geen moeite heeft met een heleboel tekst.
Beskow, E. (2003). Peter en Lotta vieren kerstfeest. Zeist: Christofoor.
Voor wie houdt van Opa Pettson uit de boeken van Nordqvist is deze heruitgave een mooi cadeau. Deze keer wacht poes Findus op de Kerstman want hij wil net als de kinderen uit het dorp cadeautjes krijgen. Opa weet niet waar hij die Kerstman vandaan moet halen. Omdat het nog vier weken duurt voor het Kerstmis is, begint Opa er dan maar zelf een in elkaar te knutselen zonder dat Findus het weet. Hij speldt Findus op de mouw dat hij een machine bouwt om het haardvuur aan te maken. Een kerstman bouwen lijkt niet zo eenvoudig en daarom verschijnen nog allerlei andere figuren in het boek. Maar op kerstavond wacht Opa en Findus een echte verrassing… Dit boek is geen prentenboek in de strikte zin van het woord. Daarvoor bevat het te veel tekst en te weinig prenten. Maar kinderen die van voorlezen houden, zullen avond na avond genieten van de winterse avonturen van Opa Pettson en zijn dwaze kat.
Nordqvist, S. (1995). Een kerstman voor Findus. Leuven: Davidsfonds-Infodok.
Opa Pettson en poes Findus beleven een wonderlijke kerst nadat Opa de dag voor Kerstmis zijn been breekt bij het ophalen van een kerstboom uit het bos.
Sprankelende vertelstijl, veel tekst. Kan bij de oudste kleuters en ook in de eerste graad van de basisschool zeker als vervolgverhaal verteld worden.
Nordqvist, S. (1995). Pettson viert Kerstmis. Leuven: Infodok.
Alles wat ik mooi kan vinden 