THEMATOPPER
Prachtig geschreven en geïllustreerd winterverhaal over een klein konijntje dat niet
naar school hoeft omdat het sneeuwt en wiens papa – piloot – door diezelfde sneeuw niet naar huis kan komen. Het verhaal toont in mooie wit-grijs en grijs-geel tinten de sfeer en de melancholie die een dag vol sneeuw kan oproepen.
Sakai, K. (2008). Sneeuw! Wielsbeke: De Eenhoorn.
⇒ LESSUGGESTIES ⇐
Bekijk samen met de oudere kleuters een weerkaart, de buienradar. Wat betekenen de verschillende kleuren en de lijnen, de symbolen voor regen, sneeuw,…? Kleuters kunnen dat bv. elke dag doen gedurende een week. Zijn er weerelementen die telkens terugkomen, vaker terugkomen, niet voorkomen die week?
JONGSTE KLEUTERS
Dit voelboek voor de jongsten biedt veel ontdekkingsmogelijkheden door de manier
waarop het geïllustreerd is – felle kleuraccenten, glitters, het konijntje kun je voelen … – en door het feit dat het wil duidelijk maken dat sneeuw op de eerste plaats mooi is. Het zinnetje ‘Wat is de sneeuw mooi’ vind je dan ook op elke linkerbladzijde terug. Verder toont het boek vooral dieren die in de sneeuw spelen. Ook hier weer de kans
tot tellen met peuters en jonge kleuters.
Hayashi, E. (2013). Wat is de sneeuw mooi. Hasselt/New York/Amsterdam: Clavis.
Klein kartonboekje waarin een muis een sneeuwbal een heuvel opduwt. De sneeuwbal wordt steeds groter en steeds meer vrienden komen de muis helpen. Wat
zou er gebeuren als de sneeuwbal bovenaan de heuvel komt en wel heel groot
geworden is?
Ferri, G. (2015). De sneeuwbal. Rijswijk: De Vier Windstreken.
JONGE KLEUTERS
Prachtig opgebouwd stapelverhaal over een verstrooide eend die vastvriest in een wak en op zoek gaat naar iemand die haar kan helpen. De meeste dieren helpen niet echt maar vragen zich verwonderd af hoe zoiets toch mogelijk is. maar na veel vijven en zessen wordt Kwak door een bever bevrijd. De leuke illustraties ondersteunen het stapelverhaal dat o.m. uit de dialogen zijn sterkte haalt.
Mouhssin, Z. (2017). Kwak in het wak. Hasselt-New York- Amsterdam: Clavis.
Dit boek heeft het onrechtstreeks over de winter omdat de Kleine Uil een sjaal moet
omdoen. Jammer genoeg kriebelt die lange sjaal vreselijk en vindt Kleine Uil de
oranje kleur ook lelijk. Dus laat de kleine uil de sjaal achter in de zoo. Mama uil breit
een nieuwe sjaal die niet kriebelt. Opnieuw gaat Kleine Uil naar de zoo. De illustraties maken dit boek bijzonder en tegelijkertijd ook geschikt voor oudere kleuters die door opmerkzaam te zijn en goed te kijken een heleboel dingen te weten komen. Bovendien kunnen ze daardoor heel gemakkelijk over het verhaal en de verschillende elementen ervan in gesprek gaan.
Feeney, T. (2013). De kriebelsjaal van Kleine Uil. Antwerpen: The House of Books.
Het prettige en waarheidsgetrouwe aan dit kartonboek is dat sneeuw voor Pippa en
Pelle ‘s morgens een echte verrassing betekent: ‘Het heeft gesneeuwd!’ Je ziet hen doorheen het boek genieten van de kou – rode wangen en rode neus – terwijl ze een sneeuwman maken, sleeën en zelfs skiën. Het boek schetst een warm beeld van koude winterpret.
Drescher, D. (2015). Pippa en Pelle in de sneeuw. Zeist: Christofoor.
Een kleine ijsbeer houdt niet zo erg van duiken tot op een dag een Inuïtmeisje door een wak in het ijs zakt. vrij voorspelbaar verhaal over vriendschap en moed maar dan in een sneeuwlandschap. De illustraties zijn geslaagd en lukken erin de sfeer van koude, sneeuw en ijs op te roepen.
Averiss, C. (2016). Een stipje in de sneeuw. Hasselt-New York-Amsterdam: Clavis.
⇒ LESSUGGESTIES ⇐
Experimenteren met ijs:
– Wat bevriest, wat niet? Hoe komt dat?
– Laat bv. verschillende vloeistoffen gedurende een week in het diepvriesvakje van de koelkast staan. Bekijk elke dag met kleuters.
– Laat de oudere kleuters hun waarnemingen noteren bv. door hen een tabel aan te reiken waar bovenaan de afbeelding van de verschillende vloeistoffen staat met de naam onder geschreven. Per dag duiden ze de mate van vloeibaarheid aan: wat is eerst bevroren, wat bevriest niet, enz.
– Laat jongere kleuters vooral voelen met vingers, ellebogen, zelfs tenen.
Waarneming van sneeuw (als het tenminste sneeuwt) ook door er zelf buiten en binnen mee aan de slag te gaan:
– Wat doet sneeuw met je handen?
– Wat gebeurt er met je wanten als je in de sneeuw gespeeld hebt en terug binnen komt?
– Voel buiten eens aan elkaars neus?
– Zie je iets aan elkaars neus?
– Wat zie je uit de mond van iedereen komen? (‘Rook’) Hoe komt dat?
– Vul samen met de kleuters een emmer met sneeuw: Wat gebeurt ermee als je die in de klas zet? Wat gebeurt er als je een deel ervan in de ijskast zet? Wat gebeurt er met het deel dat je in het vriesvak zet? Hoelang blijft sneeuw sneeuw in een koelbox? Hoe komt dat?
Wanneer de winter nadert, verandert er een heleboel in de natuur. De sneeuwhaas,
hoofdpersonage in dit prentenboek, neemt een kijkje bij de dieren uit zijn omgeving
zowel boven als onder de grond, in de lucht en in het water. Leggen ze een wintervoorraad aan? Houden ze een winterslaap? Vertrekken ze naar warmere streken? Krijgen ze een dikkere vacht? … Op een prettige manier verwerven kleuters doorheen eenvoudige tekst op niveau van de doelgroep en doorheen sfeervolle illustraties veel informatie over de winter en de andere seizoenen.
Il Sung Na. (2010). Brrrr het is winter! Antwerpen: C. De Vries-Brouwers.
Prachtig wit ‘prenten’boek in de letterlijke betekenis van het woord. Daarom ook zowel bij de jongste als de oudste kleuters bruikbaar hoewel de kleine vingers van de jongsten wel behoorlijk schade kunnen aanrichten aan dit eerder delicate boek. De voelbare sporen in de sneeuw leiden de ‘kijker’ naar verschillende dieren die telkens verborgen zitten achter een steen, een boomstam of een een struik. Het geheel is wit als sneeuw alleen de dieren zelf hebben kleur.Bovendien kan dit boek als een ‘gewoon’ boek gelezen worden of je kunt het ‘ontvouwen’.
Kijk maar eens op http://steffiebrocoli.com/IL-A-NEIGE-CE-MATIN
Brocoli, S. (2012). Il a neigé ce matin! Paris: Mango.
OUDERE KLEUTERS
De sneeuwman staat op een rek in de speelkamer en woont in een glazen bol waarin je het kan laten sneeuwen door hem om te draaien. Eén keer in zijn leven zou hij graag eens uit zijn bol komen en door de kamer wandelen. En die wens wordt vervuld want om middernacht krijgt al het speelgoed 1 uurtje om tot leven te komen. De sneeuwman, bevrijd van zijn bol, beleeft zo zegt hij zelf ‘het mooiste uur van zijn leven’ omdat hij met de ballerina mag dansen. Maar tegen het einde van het uur begint hij al zachtjes te smelten en moet hij zich terug naar zijn bol reppen. Gelukkig mag de ballerina ook een wens doen. Zij wenst voor altijd samen met de sneeuwman in de bol te kunnen dansen. En zo leven ze nog lang en gelukkig … De tekst van dit warme winterverhaal – eigenlijk is het een sprookje – is doorheen de paginagrote treffende en expressieve illustraties gedrukt. Dat zorgt ervoor dat zowel de voorlezer als de toehoorder volledig in het verhaal worden ondergedompeld. De illustraties zorgen ervoor dat de verschillende figuren van het verhalen en zeker het hoofdpersonage, de sneeuwman, echt tot leven komen. Het verhaal is zorgvuldig opgebouwd en tekst en illustraties vormen een mooi geheel. Een voorproefje van dit vertederende verhaal krijg je op:
Van Straaten, H. (2016). De kleine sneeuwman. Amsterdam: Leopold.
Wolfje – zijn naam zegt het zelf – een wolvenjong, vindt van zichzelf dat hij de wereld aankan. In de praktijk blijkt dat toch wat tegen te vallen. Op een avond geraakt Wolfje tijdens een lange tocht zijn roedel kwijt en blijft alleen achter. Alsof dat nog niet erg genoeg is, zakt hij ook nog door het ijs. Maar gelukkig zijn er veel andere dieren die hem willen helpen. De verschillende dieren zorgen ervoor dat Wolfje terug thuis geraakt. Wat is hij blij als hij zijn moeder terugziet! Kleuters kunnen zich ongetwijfeld sterk identificeren met dit verhaal en de verschillende gevoelens die in dit verhaal spelen: eenzaamheid, angst, vriendschap, vreugde, … Sfeervol geschreven en erg mooi geïllustreerd winterverhaal (de winterkou spat van het boek af!).
Bright, R. (2018). Wolfje wil naar huis. Haarlem: Gottmer.
Vos en Haas spelen in de sneeuw. Uil vindt dat veel te koud. Vos maakt een Haas- sneeuwpop en Haas maakt een Vos-sneeuwpop. Ze trekken die sneeuwpoppen zelfs hun kleding aan. Maar zonder kleren wordt het wel heel koud. Gelukkig heeft Uil hete thee. Groot formaat kartonboek met een inhoud te moeilijk verhaal voor peuters maar zeker geschikt voor kleuters.
Vanden Heede, S. (2009). Wat een kou, Vos en Haas! Tielt: Lannoo.
In de ‘Met opa…’-reeks van Stefan Boonen beleven opa en zijn 7 kleinkinderen altijd veel avonturen. Dat is niet anders in dit boek waar de sneeuw de spelmaker met dienst is: sneeuwballen gooien, sleeën, een sneeuwman maken, … En hoe opa eruit ziet als de slee kantelt, is een bron van vermaak.
Boonen, S. (2010). Met opa in de sneeuw. Hasselt/Amsterdam/New York: Clavis.
Wanneer de winter nadert, begint Beer takken en zacht mos te verzamelen om in comfortabele omstandigheden zijn winterslaap te kunnen houden. Eekhoorn, Egel, Kip en Varken lachen Beer daarom uit. Wanneer de winter echt aanbreekt, lijden de vier dieren kou en ze vragen Beer om een plaatsje in zijn hol. Beer gunt hen die plaats en wil dan verder slapen maar dat is buiten Kip, Varken, Eekhoorn en Egel gerekend… Grappige illustraties en vlot voorleesbare tekst die ook aanleiding geeft om de verschillende seizoenen en hun kenmerken met de kleuters te bespreken.
Yeoman, J. & Blake, Q. (2010). Beer bouwt een winterhuis. Utrecht: De Fontein.
Klik hier om het verhaal te bekijken.
Stella is een ‘ster van de sneeuw’ omdat ze op alle vragen die haar broer Sam stelt over sneeuw een fantasierijk en/of grappig antwoord kan verzinnen. Geen voorleesverhaal in de echte zin van het woord. Eerder geschikt om met kleuters het gesprek over sneeuw en winter aan te gaan.
Gay, M. (2000). Stella. Ster van de sneeuw. Amsterdam: Van Goor.
Een verhalenbundel waarin 2 jonge kinderen winteravonturen beleven. Echt huis-, tuin- en keukenverhalen over ijspegels afbreken en sneeuwvlokken verzamelen, leren schaatsen of ijs van autoramen schrapen. Herkenbaar en prettig geschreven.
Noort, S. & Van Straaten, H. (2003). Schaatsen met een stoel. Tilburg: Zwijsen.
Een houthakker verliest in de herfst zijn want in het bos. Die wordt een mooie schuilplaats voor een veldmuis, een kikker, een haas, een vos, een everzwijn en een bruine beer. Hoe onwaarschijnlijk ook, samen hebben die dieren het erg gezellig in de want. Tot de hond van de houthakker de want opspoort en de dieren eruit verjaagt.
Koopmans, L. (2015). Kan ik er ook nog bij? Zeist: Christofoor.
‘Ben jij wel een echte pinguïn?’ vroegen de andere pinguïns.
‘Ik voel me een pinguïn,’
zei Blauwe Pinguïn.
‘Maar je bent niet zoals wij,’ zeiden de andere pinguïns en liepen
weg.
De blauwe pinguïn is niet zoals de anderen. Toch is hij een pinguïn. Dankzij zijn eigen lied en een ontluikende vriendschap sluiten de anderen hem uiteindelijk toch in hun hart. Het sfeervolle prentenboek sluit perfect aan bij de actuele vluchtelingenproblematiek en legt op kleuterniveau uit hoe het voelt om een ander lied te zingen.
Horacek, P. (2015). Het lied van de blauwe pinguïn. Rotterdam: Lemniscaat.
De drie hoofdpersonages in dit verhaal, Mijnheer Eekhoorn, Egel en Beer, hebben nog nooit sneeuw gezien. Dat komt omdat ze het grootste deel van de winter in hun hol blijven om te slapen zeker als het koud is. Maar omdat ze gehoord hebben dat sneeuw erg mooi is, nemen ze het besluit ditmaal wakker te blijven tot de eerste sneeuw gevallen is. Hoe ze zich die sneeuw moeten voorstellen, weten ze echt niet. Ziet sneeuw eruit als tandenborstels als witte blikken, als witte sportsokken, …? Wanneer de sneeuw dan valt, vallen de drie dieren helemaal stil van verbazing omwille van de schoonheid van de vlokken die het landschap helemaal veranderen. Warm, winters prentenboek om knus voor te lezen als de ochtendschemering nog niet helemaal uit de klas geweken is en het buiten sneeuwt.
Meschenmoser, S. (2007). Mijnheer Eekhoorn en de eerste Sneeuw. Hoorn: Hoogland en Van Klaveren.
Een kleine jongen is helemaal opgewonden als hij ‘s morgens opstaat en merkt dat het gesneeuwd heeft. Hij wil de eerste zijn om door dat maagdelijke sneeuwtapijt te lopen. (Spontaan dacht ik aan het versje Sporen van Mieke van Hooft zie bij ‘winterversjes’ op deze website.) Maar zijn opa schiet niet op en tegen de tijd dat ze buiten komen is dat sneeuwtapijt al erg belopen door een hele dierentuin! Prachtig prentenboek zowel op het vlak van tekst als van illustraties. Daarop zie je bv. de onberoerde sneeuwvlakte op straat veranderen in hevig belopen sneeuw. Het boek bevat veel humoristische details in woord en beeld. Een heerlijk voorleesboek voor vier- en vijfjarigen.
Usher, S. (2014). Sneeuw. Utrecht: Veltman Uitgevers.
Een prentenboek uit de oude doos waar oudere kleuters ook vandaag nog bijzonder veel plezier aan kunnen beleven. Het verhaal zelf is best uitdagend. Frederick verzamelt kleuren, zonnestralen en woorden terwijl de andere veldmuizen naarstig werken om hun wintervoorraad aan te leggen. Wanneer de voorraad opgeraakt en de donkere winterdagen de muizen moedeloos maken, is er gelukkig de verzameling van Frederick. De geknipte, gescheurde en geplakte illustraties zijn tijdloos en verbeelden het hele verhaal. Met wat inhoudelijke ondersteuning van de voorlezer kom je samen met de kleuters erg dicht bij hoe winter aanvoelt.
Lionni, L. (2011). Frederick. Utrecht: VBK Media.
‘De Sneeuwman’ is een heerlijk prentenboek dat al meer dan 35 jaar jong en oud weet te bekoren. Briggs verbeeldde in zijn winterklassieker de herkenbare en kinderlijke verwondering voor sneeuw in dromerige en lichtjes ouderwetse prenten. De jongen in het verhaal maakt een sneeuwpop met wie hij ‘s nachts heel wat avonturen beleeft. Het tekstloze prentenboek confronteert de ontdekkingen van de jongen in de sneeuw met die van de sneeuwpop in de omgeving van de jongen.
Briggs, R. (2014). De Sneeuwman. Amsterdam: Rubinstein.
Lucie dwaalt door een winters landschap met als enige bezit de kleding die ze draagt en een lantaarn. De vergelijking met ‘de vluchtelingen’ komt met dit verhaal dichtbij. Zeker als je weet dat in dit verhaal een jongen zich over Lucie ontfermt en haar een warme thuis bezorgt.
Weninger, B. (1999). Onderweg naar… een winterverhaal. Rijswijk: De Vier Windstreken.
Alles wat ik mooi kan vinden 