JONGE KLEUTERS
Na de vertederende introductie van vader en zoon Olifant in ‘Mijn papa’, kunnen we nu ook de moederfiguur van het gezin leren kennen in ‘Mijn mama’. De jonge olifant heeft geluk, want zijn mama houdt van schommelen, met de auto’s spelen, samen boodschappen doen, de planten water geven, en nog zoveel meer. Het verhaal heeft niet veel om het lijf, maar de illustraties van Van Haeringen zijn zoals steeds een streling voor het oog. Eentje om in huis te halen dus voor alle beste mama’s van de wereld en hun jonge kroost. De bespreking van ‘Mijn papa’ vind je hier.
Van Haeringen, A. (2019). Mijn mama. Amsterdam: Leopold.
Op elke linkerbladzijde dezelfde vraag: ‘Heeft een… ook een mama?’ Op de volgende pagina’s zie je dan een afbeelding van het genoemde dier en haar kind. Op de laatste bladzijde wordt de switch gemaakt naar de mens. Zeker geschikt voor peuters.
Carle, E. (2000). Heeft een kangoeroe een mama? Haarlem: Gottmer.
Warre, een driejarige kleuter, belooft zijn mama op de markt dicht bij haar te blijven. Daarvoor houdt hij mama’s schoenen in de gaten, maar dan blijkt hij plots een andere mevrouw met dezelfde schoenen te volgen…
L’Ecluse, L. (2012). De schoenen van mama. Wielsbeke: De Eenhoorn.
Al slapend valt een uilenjong uit zijn nest en verliest het contact met zijn mama. Eekhoorn wil hem helpen zijn mama terug te vinden. Maar de gebrekkige beschrijving van het uilenjong zorgt ervoor dat niet meteen de juiste mama gevonden wordt. Zowel geschikt voor jongere kleuters omwille van de inhoud als voor oudere kleuters omwille van de humor.
Haughton, C. (2014). Mama kwijt. Haarlem: Gottmer.
Esmaa is een Marokkaans-Nederlands meisje dat tijdens de grote vakantie met haar familie op bezoek gaat in Marokko, meer bepaald in de buurt van Marrakech. De bijzondere Noord-Afrikaanse sfeer in het dorp, op de markt in Marrakech, … springt van de bladzijden. Zoals op elke markt is het ook op de markt van Marrakech druk en is er zoveel te zien. In die drukte raakt Esmaa haar mama kwijt. Eerst is ze niet ongerust, want ze zou haar mama zeker en vast herkennen aan haar nieuwe paarse djellaba. Maar bij nader toezien dragen heel veel vrouwen zo’n paarse djellaba. Dus roept Esmaa de hulp in van de marktkramers. Zij nemen haar mee naar de waarzegster en de acrobaten. Die moedigen haar aan om op het topje van hun menselijke piramide te gaan staan (een ideetje van de waarzegster). Van daaruit ziet Esmaa haar mama en ziet Esmaa’s mama haar ook. Eind goed, al goed dus. Een voor veel kleuters ongetwijfeld herkenbaar prentenboek maar ditmaal in een andere culturele context en dat werkt verfrissend voor een al vaak herhaald thema.
Boersen, L. & Elbaamrani, H. (2020). Duizend-en-een paarse djellaba’s. Haarlem: Gottmer.
‘Houden van’ is de boodschap van dit boek dat de wonderbaarlijke eigenschappen van mama’s beschrijft. Met een kusje pijn wegnemen, bloemen creëren door zaadjes in de grond te steken, …
Norac, C. (2009). Mijn mama kan toveren. Amsterdam: Leopold.
⇒ LESSUGGESTIES ⇐
In ‘Mama kan toveren’ zaait mama. Ga aan de slag met de kleuters en zorg dat ze zelf gezaaide bloemen als geschenkje kunnen aanbieden. Je kunt je dan beperkten tot het zaaien zelf, maar uiteraard kan elke kleuter zijn eigen bloempotje versieren, vlaggetjes maken om bij de bloemen te zetten, enz.
Zoals de titel al doet vermoeden, vertelt dit verhaal voor de allerjongsten wat er gebeurt als ouders besluiten elk hun eigen weg te gaan.
Walsh, M. (2014). Soms woon ik bij mama en soms woon ik bij papa. Amsterdam: Memphis Belle.
OUDERE KLEUTERS
In dit humoristische en prettig geïllustreerde prentenboek krijgt de band tussen ouders en kinderen realistische aandacht. Het boek nodigt uit tot interactief voorlezen en zelfs tot naspelen achteraf.
Bently, P. (2014). Zo zijn ouders. Rotterdam: Lemniscaat.
Het verhaal in dit boek is – vooral de illustraties maken dat duidelijk – gebaseerd op de Griekse mythe rond Medusa wiens hoofd bedekt was met kronkelende slangen. De Medusa in dit verhaal heeft ook een reusachtige bos haar en een dochtertje Iris dat ze beschermt maar ook moet en wil loslaten. Intrigerend en mooi prentenboek
over de moederliefde.
Crowther, K. (2015). Mama Medusa. Wielsbeke: De Eenhoorn.
Dit boek zonder echte verhaallijn heeft als rode draad ‘emoties’. Denk daarbij niet aan ‘blij-verdrietig-boos-bang’ maar wel aan emoties als verwondering, ontroering, koesteren, verlangen, … Vanuit die optiek is dit prentenboek echt geschikt voor de oudste kleuters. Wie echter vooral rond de illustraties werkt – vogels met hun kroost,
ei, nest, uitvliegen, … – kan er ook bij de jongsten mee aan de slag.
Van Hout, M. (2013). Verrassing. Rotterdam: Lemniscaat.
Een kleine hond komt bij een kat wonen. Zij zal vanaf nu voor hem zorgen. Het hondje ziet aanvankelijk vooral de verschillen en voelt zich niet thuis bij zijn nieuwe mama. Gelukkig vindt zij het erg fijn dat hij er is en zorgt ze goed voor hem.
Uiteindelijk leren ze samen een echt gezin te zijn. Dit hartverwarmend verhaal toont herkenbare, huiselijke taferelen en laat zich makkelijk voorlezen. Het is derhalve niet enkel voor pleeg- of adoptiekinderen geschikt.
Galindo, R. (2016). Mijn nieuwe moeder en ik. Wielsbeke: De Eenhoorn.
Tedere en realistische beschrijving van een kleuter (konijn) die om allerlei redenen boos is op mama. Het allerergste is dat mama niet met hem wil trouwen. Dus rest er maar één mogelijkheid: weglopen. Hoewel…
Sakai, K. (2005). Mama, jij bent de liefste. Wielsbeke: De Eenhoorn.
Nippertje is een egel die zijn naam te danken heeft aan het feit dat hij echt alles op het laatste nippertje doet en dat tot ergernis van zijn mama. De illustraties in dit prentenboek zijn van de hand van Noëlle Smit, de illustrator van de reeks ‘Supervrienden’.
Visser, R. (2008). Nippertje. Haarlem: Gottmer.
⇒ LESSUGGESTIES ⇐
In ‘Nippertje’ valt het kantenkraagje van mama egel op. Maak samen met de kleuters een kanten kraagje/sjaaltje voor mama. Gebruik eenvoudig wit katoen dat kleuters volgens hun eigen creativiteit kunnen bestempelen, versieren met knoopjes (fijne motoriek), knippen volgens een (zelf ontworpen) patroon, …
Een mama die het druk heeft, heeft het vaak over ‘tijd’. Dit begrip staat dan ook centraal in dit realistische prentenboek waarin veel kleuters hun thuissituatie zullen herkennen.
Raucy, E. (2010). Mama heeft het druk. Antwerpen: De Vries-Brouwers.
Dit boek vertelt het verhaal van een meisje wiens mama sterft. De emoties die een dergelijk afscheid teweegbrengen worden sober en levensecht in beeld gebracht.
Cobb, R. (2014). Ik mis mama. Zoetermeer: NBD Biblion.
De mama’s van Gijs’ vrienden hebben stuk voor een stuk een nieuwe vriend en dat geeft veel ellende. Dus houdt Gijs zijn hart vast wanneer zijn mama haar nieuwe vriend voor het eerst thuis uitnodigt. Maar al bij al valt die nieuwe vriend nog wel
mee.
Wagner, H. (2009). Mama’s nieuwe vriend. Amsterdam: Luister.
Hoewel we allemaal moeders hebben, kennen en in sommige gevallen ook zijn, is het – zoals de meeste belangrijke zaken overigens – niet zo makkelijk in woorden te omschrijven wat een mama eigenlijk betekent. In ‘Een mama is als een huis’ doet Aurore Petit toch een gooi door de rol van mama in de eerste levensjaren van een kind te illustreren aan de hand van vergelijkingen. Die rol verschuift naarmate het kind wat ouder wordt. Zo is de mama als hoogzwangere vrouw een huis en een voertuig, is ze een bron en een maan in de nacht voor haar baby en is ze een beloning als het peutertje de eerste stapjes in haar richting zet. ‘Een mama is als een huis’ is geen verhaal, maar doorheen het boek komen heel wat herkenbare situaties voor jonge gezinnen aan bod. Er wordt gespeeld, gegeten, gewandeld, geslapen, gepoetst, gezongen, gelachen, geweend … Zo krijgen we een ode aan de moederfiguur door in te zoomen op dagelijkse taferelen, die ook door kleuters herkend zullen worden. De illustraties met felle – soms fluo – kleuren en grafische patronen zijn een lust voor het oog. Het geheel maakt een mooi geboorte- of Moederdaggeschenk.
Petit, A. (2021). Een mama is als een huis. Amsterdam: Boycott.
Luna is het hoofdpersonage van dit boek. Ze stelt 1001 vragen aan haar ouders over haar afkomst. In antwoord daarop ontrafelen haar ouders voor haar en voor de lezers het geheim van afstamming en verwantschap. Zo ontdekt Luna dat ze het product is van ‘heel veel liefde’. De illustraties die dit boek mee bijzonder maken stralen evenveel warmte uit als wat de ouders van Luna haar vertellen.
Wally De Doncker leest zelf een stukje voor: https://www.youtube.com/watch?v=kwqeMKaTLZM.
De Doncker, W. (2017). Ik ben heel veel liefde. Leuven: Davidsfonds – Infodok.
De jonge dieren in dit informatieve prentenboek zijn opscheppers, of toch minstens bijzonder trots op hun papa’s. Elk op hun beurt beweren ze namelijk dat hun papa de grootste is. Zo vertelt een jonge Alaska eland over de lange poten en het indrukwekkende gewei van zijn vader, maar wordt hij vervolgens overtroefd door de dominantie van de imposante berggorilla. De grootte en de kracht van de dieren wordt voor kleuters geïllustreerd aan de hand van vergelijkingen met herkenbare objecten: een lederschildpad is zo groot als een bed en een reuzenmanta zo groot als een laken dat de vloer van de woonkamer bedekt. Verder ontdekken we in de korte teksten ook allerhande andere wetenswaardigheden. Leuk om te weten is bijvoorbeeld dat walrussen kunnen blozen en dat elke orkafamilie een eigen dialect heeft. Naarmate je de pagina’s omslaat, worden de dieren steeds groter, maar elk van die indrukwekkende dieren wordt aan het einde van het boek het nakijken gegeven door de blauwe vinvis. De pointe is ook wel grappig, omdat mama (en niet papa) vinvis blijkbaar de allergrootste is. De informatieve weetjes op maat van jonge kinderen gecombineerd met de herkenbare trots van kinderen op hun ouders maken dit boek op zich al de moeite waard. En toch zijn het vooral de prachtige houtsneden van Henriëtte Boerendans die de show stelen en overtuigen om het boek in huis of in de klas te halen.
Boerendans, H. (2019). Mijn papa is het grootst. Haarlem: Gottmer.
Na Bouwers brengt Clavis het tweede boek in de nieuwe reeks Superbeesjes op de markt. Dit keer maken we kennis met de zorgzaamste ouders uit het dierenrijk. Je krijgt telkens een dubbele pagina te zien met een opvallend grote en kleurrijke illustratie van het betreffende dier. Daarop leren we over de woonplaats, het voedsel, de lichaamsbouw en de kracht van de dieren. Zo ontdekken we de snelheid van de wolf en het zangtalent van de zebravink. Ten slotte komen we te weten hoe de dieren toegewijd voor hun kroost zorgen. Wist je dat papa pinguïn twee maanden niet eet terwijl hij voor het ei in een broedzak zorgt? De man verliest daarbij niet minder dat 20kg! Alle weetjes worden door de jongen van de dieren verteld, waardoor de tekst als een gezellig onderonsje onder goed verzorgde kinderen leest. Samen met de rijke en warme illustraties zorgt dat ervoor dat het groot uitgegeven boek op verschillende niveaus en meerdere keren ontdekt kan worden. In totaal leren we het gezinsleven van 9 dieren kennen. Daar zitten heel wat figuren bij die kleuters zullen aanspreken, zoals de vos, de anemoonvis, de rode flamingo en het gele zeepaardje. Dit boek kan een mooi kraamgeschenk zijn of kan dienen als verfrissende invalshoek bij de thema’s mama en papa in de kleuterklas.
Ollivier, R. & Claes, K. (2020). De beste mama’s en papa’s. Hasselt: Clavis informatief.
Alles wat ik mooi kan vinden 